Toplantının başında İMEAK Deniz Ticaret Odası Meclis Başkanı Salih Zeki Çakır, çeşitli mecralarda şahsına yönelik ortaya atılan mesnetsiz iddialarla ilgili bir konuşma yaptı.

Salih Zeki Çakır'ın açıklamaları için TIKLAYIN...

İMEAK Deniz Ticaret Odası Yönetim Kurulu’nun Aralık ayı faaliyetlerinin sunumunun ardından Yönetim Kurulu Başkanı Tamer Kıran söz aldı.

Tamer Kıran’ın konuşmasından öne çıkan başlıklar şu şekilde:

"EN AZ ETKİLENEN SEGMENT KONTEYNER OLDU"

“Ekonomiler ve dünya ticareti salgın nedeniyle küçülmüş, deniz taşınmacılığı de bu durumdan etkilenmiştir. Deniz taşımacılığında taşınan yük miktarının yüzde 4 oranında düşerek 11.513 milyon ton olarak gerçekleşeceği tahmin edilmektedir. Bu taşıma miktarı 2017’de gerçekleşen taşıma miktarının bile altındadır. Yılbaşı’nda en fazla daralacağı tahmin edilen konteyner piyasası en az daralan piyasalardan biri olurken tanker piyasası gibi bazı segmentler bir dönem çok iyi olmuş, sonrasında düşüş yaşamıştır. Konteyner piyasası ekonomik kapanma ve hane halkının talep yapısında Covid 19 nedeniyle ortaya çıkan değişim yüzünden 2020’nin ilk çeyreğinde ve Nisan ayında önemli düşüşler yaşamış, talep düşmesi sonucu konteyner firmaları sefer sıklıklarını azaltarak yaklaşık 2,5 – 3 milyon TEU kapasitesindeki gemi tonajını sevişten çekerek laid up yapmışlardır. Doğal olarak gemi kira bedelleri ve spot taşıma ücretleri de bu talep daralmasından nasibini almıştır. Fakat daha sonra ekonomilerin açılmaya başlaması Çin’in eskisinden daha hızlı bir şekilde üretime geçmesiyle pandeminin ortaya çıkardığı ve sebep olduğu mal cinslerinin talebinde bir patlama olmuştur. Bu talebi karşılamak için ihtiyaç duyulan konteynerlerin temini ve pozisyona sokulması maliyetleri artırmış limanlarda sıkışıklıklar meydana gelmiştir. Bunun sonucunda bu segmentte navlunların önemli ölçüde artmasına neden olmuştur. Temmuz sonu – Ağustos başından itibaren bu segmentte görülen iyileşme devam etmekte olup 2021 ilk çeyreğinde de bunun süreceği tahmin edilmektedir.

"GEMİ KİRALAMA BEDELLERİ, GÜNLÜK İŞLETME MALİYETLERİNE YAKLAŞMIŞ DURUMDA"

Tanker piyasasında ekonomilerin kapanması yüzünden talepte meydana gelen düşmeye paralel olarak petrol fiyatlarındaki düşme ülkelerin stratejik ve spekülatif stoklama politikası petrol üreten ülkelerde üretilen petrolü kara depolarında depolama imkanlarının azalması sonucu depo olarak kullanılmak üzere VLCC ve bir derece Suezmaxlara olan talep artışı 2020’nin Mart ve Nisan aylarında bu segmentte olumlu bir trend yaratmış ancak daha sonra bu rüzgar kaybolmuştur. Aralık itibariyle günlük gemi kiralama bedelleri, günlük işletme maliyetlerine hemen hemen yaklaşmış durumdadır. 2021 yılında petrol tüketim miktarında düşme beklentisi özellikle Avrupa Birliği ülkeleri ve ABD gibi ekonomilerin iyileşmelerinin zaman alacak olması gibi nedenlerle bu segmentte iyileşme ve telafisinin hemen gerçekleşmeyeceği yıllara sâri olarak iyileşme görüleceği tahmin edilmektedir.

"UZUN YILLARDIR İLK DEFA BU KADAR DÜŞÜK GEMİ ARZI OLACAK"

Dökme yük piyasasında da başta Çin olmak üzere gelişmekte olan ülkelerde meydana gelecek gelişmeler bu piyasanın geleceğini belirleyecektir. 2020 yılı bu segment için çok zorlu bir yıl olmuş, toplamda ton/mil olarak yaklaşık yüzde 2,2, tonaj olarak da yaklaşık yüzde 2,9 oranında taşınan yük azalmıştır. Buna karşılık yeni gemi arzı pandemi öncesinde planlandığı gibi gerçekleşmiş ve yaklaşık olarak DWT bazında kuru yük filosu yüzde 3,8 büyümüştür. Her ne kadar yılın ikinci yarısında gözle görülür iyileşmeler kaydedilse de sektör averaj ortalama kazançları yüzde 19 düşmüştür. 2021 yılında dökme yük filosunda yeni gemi arzının mevcut kontratlara yüzde 1,7 artması beklenmektedir. Uzun yıllardır ilk defa bu kadar düşük gemi arzı olacaktır. Bununla birlikte bu segmentin en önemli elemanı olan demir cevheri taşımacılığında beklenen yüzde 2, hububat taşımacılığında beklenen yüzde 3, minor bulkta beklenen yüzde 5’lik artışlar neticesinde 2021 yılının dökme yük piyasası için daha iyi olacağını söyleme gerçekçi olacaktır. Ayrıca 2021’e damgasını vuracak ülke yine Çin olacak, Çin’in hammadde alımları bu piyasayı ayakta tutacaktır.

"DENİZCİLİĞİN ÖNEMİ NET BİR ŞEKİLDE ORTAYA ÇIKTI"

Pandemi dönemi; denizciliğin önemini çok net bir şekilde ortaya çıkarmıştır. Bu sayede ekonomiler ayakta kalmış, toplumlar ihtiyaçlar temin edilmiş, tedarik zinciri kesintisiz sürdürülmüştür. Denizciliğin olmaması veya kesintiye uğraması halinde hayatın duracağı anlaşılmıştır. Bu nedenle Birleşmiş Milletler 75. Genel Kurulu’nda 1 Aralık 2020 tarihinde alınan karar ile deniz çalışanları kilit çalışanlar olarak kabul edilmiş ve IMO’nun gemi personeli değişim protokollerinin uygulanması çağrısında bulunmuştur. Oda olarak bu karardan hareketle Covid 19’a karşı aşılanmada Türk gemi çalışnalarına toplumun işleyişi için gerekli sektörler ve kritik işlerde çalışan kişileri kapsayan ikinci grupta yer verilerek öncelikle aşılanmalarının sağlanması ve gemi personeli değişimlerinin sorunsuz yapılması yönündeki taleplerimizi Sağlık ve Ulaştırma Bakanlıklarımıza iletmiştik. Ulaştırma Bakanlığımız da Bakanımız Adil Karaismailoğlu imzasıyla 3 Aralık tarihinde yaptığı duyuruda gemi adamlarının deniz lojistiği ve tedarik zincirinde kilit çalışan olarak kabul edildiğini ve Türkiye’ye deniz yoluyla giriş yapacak gemi çalışanlarının PCR testi ve karantina uygulamasından muaf tutulacağını duyurdu.

Tamer Kıran’ın konuşmasının ardından Piri Reis Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Erhan Aslanoğlu, ‘Türkiye ve Dünya Ekonomisi: Göstergeler ve Gelişmeler ‘ başlıklı sunum yaptı.

Toplantı; Şube Başkanları, Meslek Komite Başkanları ve Meclis Üyelerinin sektörel görüş ve önerileri kısmıyla sona erdi.

KAYNAK: TURKDENİZ.COM