AB, Rusya’nın yaptırımlar kurtulmak için kullandığı “gölge tanker filosuna” karşı denetim yetkilerini genişletmeye hazırlanıyor.

Yeni plan, üye ülkelere, şüpheli gemilere müdahale etme ve denetleme hakkı tanıyacak.

Avrupa Birliği (AB), Rusya’nın petrol ihracatını yaptırımların etrafından dolaşarak sürdürmesini sağlayan “gölge tanker filosuna” karşı bugüne kadarki en sert adımını atıyor.

Avrupa Dış Eylem Servisi’nin (EEAS) hazırladığı yeni taslak bildiride, üye ülkelere yaptırımları ihlal ettiği veya deniz güvenliğini tehdit ettiği düşünülen gemilere müdahale etme, gemiye çıkma ve inceleme yapma yetkisi verilmesi öneriliyor.

1.000 Gemilik Gölge Ağ Büyüyor

Söz konusu hamle, Avrupa’nın gölge filoya karşı yaptırım uygulama çabalarında yeni bir dönüm noktası olacak. EEAS’a göre, belirsiz sahiplik yapısına sahip, çoğu yaşlı yaklaşık 1.000 tankerden oluşan bu ağ, genellikle “uygunluk bayrakları” (flags of convenience) altında faaliyet gösteriyor.

Filonun, küresel tanker filosunun yaklaşık %17’sini oluşturduğu ve 2023’ten bu yana %45 büyüdüğü belirtiliyor. Bu artış, G7’nin petrol fiyat sınırı ve AB’nin Rus petrolüne yönelik ambargosuna rağmen, Moskova’nın ihracatını sürdürme çabasının sonucu olarak görülüyor.

Brüksel, gölge filoyu artık yalnızca yaptırım ihlali olarak değil, aynı zamanda güvenlik ve çevre riski olarak değerlendiriyor. AB yetkilileri, birçok geminin sigortasız, denetimsiz ve teknik standartların altında olduğunu, bunun da kıyı suları ve NATO altyapısı için tehdit oluşturduğunu belirtiyor.

Ukrayna istihbaratı ise bazı gemilerin, Avrupa genelinde dron ve hibrit saldırılar için üs olarak kullanıldığını iddia etti.

Yeni Yaptırım Paketi Yolda

AB’nin yakında açıklayacağı 19. yaptırım paketi, yaklaşık 160 gemiyi daha kara listeye ekleyecek. Böylece listeye alınan toplam gemi sayısı 560’a çıkacak. Paketin ayrıca, Rus sıvılaştırılmış doğal gazı (LNG) ithalat yasağını da 1 Ocak 2027’ye çekmesi bekleniyor.

EEAS raporuna göre, üye ülkelerde daha sert önlem alma yönünde yeni bir ivme var. Fransa’nın Boracay adlı gemiyi alıkoyması, Estonya’nın Kiwalaya yönelik adımı ve Almanya ile Finlandiya’nın benzer girişimleri bu eğilimi güçlendiriyor.

Panama ve Diğer Bayrak Devletleriyle Ortak Operasyonlar

Tasarı, ayrıca Panama gibi büyük bayrak devletleriyle ortak operasyonlar yapılmasını da öngörüyor. Panama, kısa süre önce yaptırıma tabi gemilerin kaydını silme ve 15 yaşından büyük tankerlerin tescilini durdurma sözü verdi.

Macron: “Kesmek Zorunluluk”

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, bu ay Kopenhag’daki bir Avrupa güvenlik konferansında yaptığı açıklamada,

“Rusya’nın savaş finansmanının çok önemli bir kısmı bu gölge tanker filosundan geliyor. Onları devre dışı bırakmak bir tercih değil, bir zorunluluktur,” dedi.

Macron, Rusya’nın savaş harcamalarının %30 ila %40’ının bu filodan elde edilen gelirlerle finanse edildiğini vurguladı.

İngiltere’den Paralel Hamle

Birleşik Krallık da geçen hafta Rusya’nın enerji sektörüne yönelik en geniş kapsamlı yaptırım dalgasını başlattı. Yaptırımlar, Rosneft ve Lukoil gibi petrol devlerini, dört Çin terminalini, Moskova’nın gölge filosuna ait 44 tankeri ve 7 LNG gemisini kapsıyor.

TÜRK DENİZ MEDYA