Karadeniz’de Yaşananlar Tesadüf mü, Denizcilik Sektörü Yeni Tehditlerle mi Karşı Karşıya?

Karadeniz’de Yaşananlar Tesadüf mü, Denizcilik Sektörü Yeni Tehditlerle mi Karşı Karşıya?

KAIROS ve VIRAT tanker olayları sonrasında denizcilik sektöründe ortaya çıkan belirsizlikleri, güvenlik risklerini ve uluslararası tartışmaları yakından takip ediyoruz.

adscode

Türk Deniz Medya olarak, Karadeniz’de peş peşe yaşanan KAIROS ve VIRAT tanker olayları sonrasında denizcilik sektöründe ortaya çıkan belirsizlikleri, güvenlik risklerini ve uluslararası tartışmaları yakından takip ediyoruz.

Patlama, yangın, dış etki iddiaları ve iki geminin de benzer hat üzerinde kısa süre arayla hasar bildirmesi; bölgedeki ticari gemi güvenliğini yeniden gündeme taşıdı. İşte kronolojik şekilde tüm detaylar:

28 Kasım — İlk ihbar ve KAIROS isimli tankerde yangın

Rusya’nın Novorossiysk limanına seyir hâlinde olan Gambia bayraklı KAIROS adlı tanker, Türkiye kıyılarından yaklaşık 28 deniz mili açıkta gece saatlerinde aniden patlama/yangın ihbarı verdi.



Denizcilik makamlarının ilk açıklamalarına göre yangının çıkışına ilişkin “dışarıdan bir etki” bildirimi alındı; gemideki 25 mürettebatın sağlık durumu iyi olduğu belirtildi. Yangın kontrol altına alındı.

28 Kasım — VIRAT isimli tankere isabet bildirimi

KAIROS olayının ardından, Karadeniz’de yaklaşık 35 deniz mili açıkta seyreden VIRAT adlı diğer tanker de “isabet aldığı” yönünde bildirimde bulundu.



VIRAT’ta makine dairesinde yoğun duman tespit edildi; gemideki 20 personelin durumu iyi olduğu bildirildi. Olay yerine kurtarma römorkörleri ve ticari gemi yönlendirildi, emniyet ve müdahale tedbirleri alındı.

Aynı gece — Türk kurtarma faaliyetleri ve tahliyeler

Kıyı Emniyeti ve Sahil Güvenlik unsurları, KEGM-10/KEGM-9 hızlı tahliye botları, KURTARMA-12 römorkörü ve NENE HATUN acil müdahale gemisi gibi birimleri olay yerine sevk etti; KAIROS’taki 25 personel KEGM ekipleri tarafından kurtarılarak karaya getirildi.

29 Kasım — Yangının söndürülmesi ve devam eden çalışmalar

Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı ile Denizcilik Genel Müdürlüğü duyurularına göre, KAIROS’un açık güvertesindeki yangın gece boyu yapılan müdahalelerle büyük ölçüde söndürüldü; kapalı alanlarda soğutma ve söndürme çalışmaları sürdü, çevre birimi ve dalgıç ekipleri inceleme için hazır bekletildi.



VIRAT’a ise erken saatlerde yeniden bir müdahale/saldırı gerçekleştirildiği ve sancak bordasında küçük hasar oluştuğu açıklandı; gemide yangın olmadığı, mürettebatın sağlıklı olduğu ve geminin stabil durumda olduğu bildirildi. Kurtarma ekipleri güvenlik gerekçesiyle belirli bir mesafeden bekledi. 

Nedenler-Sonuçlar

Resmî açıklamalarda yangının nedenine dair net bir karar henüz verilmedi; ilk bulgular “dış müdahale/etki” ihtimaline işaret ediyor.

Uluslararası haber ajansları ve denizcilik uzmanları; batarya/mini deniz dronları, mayınlar veya başka uzaktan müdahaleler olasılıklarını gündeme getiriyor.

Öte yandan bazı yayınlar bu iki geminin, Batı yaptırım listelerinde yer alan —ya da gölge filoya bağlı olduğu değerlendirilen— tankerlerden olduğunu ve bunun da konuyu jeopolitik bir bağlama taşıdığını belirtiyor.

Denizcilik sektöründe — Rusya-Ukrayna bağlamında güncel değerlendirme

Gölge filonun ve yaptırımla ilişkili risklerin artması:

Son aylarda, Rusya’ya yönelik yaptırımların etkisini azaltmak için kullanılan “shadow fleet” (bayraksız/şüpheli kayıtlı tankerler) ve ikili aktarım yöntemleri uluslararası deniz trafiğinde dikkat çekiyor.

Bu tür gemiler, sigorta, sınıflandırma ve izlenebilirlik sorunları nedeniyle hem operasyonel riskleri hem de güvenlik zaaflarını artırıyor; bu vaka da bu risklerin sahada somut bir örneği olarak öne çıkıyor.

Asimetrik deniz tehditleri (deniz dronları, mayınlar) öne çıkıyor:

Karadeniz’deki çatışma dinamikleri deniz yüzeyinde ve denizaltında düşük maliyetli, uzak menzilli tehditlerin kullanılabileceğini gösteriyor. Hem mayın hem de yüzey-seyreden insansız araçlar (naval drones / unmanned surface vessels) riskler arasında; bu da sivil ticaret gemileri için rotaların, eskort/tedbir gereksinimlerinin ve sigorta primlerinin yeniden değerlendirilmesi gerektiğini vurguluyor.

Bölgesel etkiler — Türkiye ve komşu limanların rolü:

Türkiye kıyılarında yaşanan olaylar, bölge limanları ve deniz güvenliği kurumlarının hızlı müdahale kapasitesinin önemini gösterdi. Aynı zamanda Karadeniz’in güvenliği, deniz sigortaları, boru/transfer hatları ve ticaret rotaları bakımından bölgesel belirsizliği artırarak deniz taşımacılığı maliyetlerine ve rota tercihine yansıyabilir. 
 
Ne Biliyoruz, Ne Bilmiyoruz?

Bildiğimiz: KAIROS ve VIRAT isimli tankerlere Karadeniz’de hasar/yangın oluştu; mürettebatlar tahliye edildi ve sağlıklı; Türk kurtarma ekipleri müdahale etti; yangın söndürme ve soğutma çalışmaları yürütüldü.

Bilinmeyen: Hasarın kesin nedeni (mayın, deniz dronu, teknik arıza vs.) ve olayların sorumluluğunu üstlenen bir tarafın olup olmadığı hâlâ soru işareti. Resmî soruşturmalar devam ediyor.

TÜRK DENİZ MEDYA ÖZEL HABERİ