“Türk yat sanayii dünyanın her yerinde farklı bir konumda”

Türk yat sanayinin dünyada önemli bir konumda bulunduğunu belirten Salih Zeki Çakır: “Güzide klas kuruluşumuz ABS'in böyle bir faydalı olacağını düşündüğüm semineri düzenlediği için hepinize şahsım ve kurumum adına teşekkür ediyorum. Kendim de gemi inşaat sanayiciliği yapan birisi olarak diyebilirim ki, Türk yat sanayiinin üretimi kalite olarak, uluslararası marka değeri olarak Türk gemi inşa sanayiinin genel sınıflandırmasının altına sığmadığını ve kendi sarsılmaz yerini oluşturduğuna şahit olmak şahsen beni çok gururlandırıyor. Yat sanayii estetik, mühendislik ve kalite anlayışı bakımımdan şu an dünyanın her yerinde farklı bir yerdedir. Hali hazırda Türkiye’de yetişmekte olan mimarlık, tasarım ve gemi mühendisliği öğrencilerinin bu konulara ilgisi de artarak sürmektedir. Sektörün de ekonomik konjonktürle bağlantısı, gemi inşa ile biraz farklı olduğundan bu konuda yetişmiş insan gücümüzü büyük oranda koruyabildiğimizi düşünüyorum. Hepimizin bildiği gibi, yat sanayii katma değeri getirisi, meşakkati ve uzmanlık ihtiyacı çok yüksek bir faaliyet alanıdır. Burada katma değerin artması da ancak artan marka değeri bilinci ile olacaktır. Bugün dünya çapında Yatlar inşa edildiğine ve tercih edildiğine şahit oluyoruz. Cem bey bir kısmı mükerrer olsa da rakamları verdi. Ben de kendimce birkaç rakama değinmek istiyorum. “ ifadelerini kullandı.

Salih Zeki Çakır sözlerini şöyle sürdürdü:

“İtalya, Hollanda ve İngiltere ile rekabet halindeyiz”

2019 sene başındaki verilere göre, dünyanın ilk beş süper yat, mega yat üreticilerinden birisi olan ülkeyiz. Şu anda 4. sıradayız. Ama bir önceki sene 3. sıradaymışız. Tabi sene içinde rakamlarda, sıralamalarda değişebiliyor, siparişlere ve teslimlere bağlı olarak. Birleşik Krallık 2019 ilk çeyreğine göre bizi kıl payı geçmiş görünüyor. İlk dörtte İtalya, Hollanda ve İngiltere ile rekabet halindeyiz. Böyle bir sektörde bu devlerle güreşebilmemiz büyük bir iftihar vesilesidir. Türkiye’de 2019 başındaki sipariş ve yapımına devam edilen 66 yat projesi bulunmaktadır. Güncel sayının siz sektör mensuplarında daha sağlıklı olduğunu düşünüyorum. Bu siparişlerin ortalama uzunluğu 45 metre ve toplam uzunluğu 3000 metre. Yani inşa edilen yatları sıraya koyma imkânımız olsa 3 kilometrelik bir uzunluktan söz ediyoruz. En yakın rakibimiz İngiltere'nin sipariş sayısı 109 adet ve toplam sipariş uzunluğu 3125 metre. Bizden 125 metre daha uzun. Yani 2-3 sipariş daha alsak İngiltere'yi geride bırakacak durumdayız. İlk sıradaki İtalya, 13800 metre ve 379 adet sipariş ile en büyük. Hollanda ise 4667 metre 75 sipariş ile ikinci durumda. Burada bizim dikkatimizi çeken konu, bizim ortalama sipariş uzunluğumuz. Hollanda'dan sonra ikinciyiz. Bunu çok daha iyi markalar ile çok daha ileriye götürebilme potansiyelimiz olduğunu düşünüyorum. Ülke olarak bu anlamda metre hesabıyla ilk beşteyiz ama başka tablolarda başka kriterlere göre sıralama yapıldığında yani şirketler bazında maalesef ilk on da hatta ilk yirmi de yokuz.

“Büyük şirketlerimiz olmadan, büyük bir ülke olabilmişiz”

Değer bazında bir sıralama yaptığımızda o anlamda gidilecek çok daha yolumuz olduğu aşikardır. Yani büyük şirketlerimiz olmadan, büyük bir ülke olabilmişiz. Bu, bu konuda daha ne yapılması gerektiğini çok güzel özetliyor. Biz de Deniz Ticaret Odası olarak bu konunun farkındayız. Yat inşa sektörüyle gurur duyuyoruz.

“Yat yan sanayiine daha fazla eğilmeliyiz”

Sektörün markalaşması sadece yat inşa sektöründe değil yat turizminde de olmamız gerektiği ve tabii bu işin olmazsa olmazı, dünya çapında bir yat yan sanayii olmadan henüz Hollanda ve İtalya'yı tedirgin edemeyeceğimizi biliyoruz. Yat yan sanayiine daha fazla eğilmemiz gerektiği aşikâr. Bu konuda yat inşacılarının da ''ölçemediğin şeyi iyileştiremezsin'' prensibiyle sivil toplum kuruluşları nezdinde araştırmalar yapması ve bulguları Türk yat sanayiini ileri taşımak üzere raporlara dönüştürmesi, sorunları ve çözümleri tespit etmesi gerektiğine vurgu yapmak isterim.

“DTO olarak envanter çalışması yapıyoruz”

Biz de Deniz Ticaret Odası olarak her türlü desteği vermekle mükellef hissediyoruz kendimizi. Sektör paydaşları ile yakın çalışma ve iş birliği içindeyiz. Deniz Ticaret Odamızda da çok iyi çalışan yat sanayi meslek komitemiz yer almaktadır. Deniz Ticaret Odamız bir çalışma başlattı. Envanter çalışması. Yat inşa ve yan sanayinin envanteri ve denizciliğimizin alt iş kollarındaki rakamlara tam olarak hâkim değiliz. Rakamlar rivayet muhtelif şekilde ve üniversiteler farklı rakam söyler, DTO farklı, STK’lar farklı rakam söyler. Bunun içerisine gelmek için Deniz Ticaret Odasında bir envanter komisyonu oluşturuldu ve bu işi profesyonel bir firmaya verdik. DTO; bundan sonra bütün sektörün, paydaşlarının ve alt gruplarının parçalardan başlayıp bütüne taşıyarak bir envanter büyüklük çalışması yapacak. Bunu sürekli güncelleyecek bir yapı oluşturduk. Bununla ilgili bir web tasarımı üzerinde de çalışıyor. Bundan sonra bu işin otoritesi Deniz Ticaret Odası olacak ve olması da gerekiyor. Görev ve sorumluluklar içinde olan bir konu zaten. Bu dönemde yıl sonuna kadar belli olduğu oranıyla rakamları bütün sektör ile paylaşacağız. Yat inşa sanayi de ayrı bir başlık altında yer alacaktır.

İkinci bir çalışma daha var. Denizci Ülke Denizci Millet diyoruz. Bunu nasıl başarırız yönünde beyin fırtınası ile önünü açabilmek için ‘Denizci Ülke Denizci Millet Ödüllü Fikir Yarışması’ düzenliyoruz. Yıl sonuna kadar talepler toplanıp üniversitelere, hocalarımıza jüriyi oluşturmak için aday talebinde bulunduk. Böyle bir süreci de başlatarak denizciliğimizin hem algısının hem de bilgisinin artması yönünde faydalı olacağını düşündüğümüz bir süreç başlattık. 

KAYNAK: TURKDENİZ.COM