TYBA Derneği'nin konuya ilişkin yayımladığı mesaj şu şekilde:

2017 yılında Bodrum merkezli olarak kurulan TYBA (Tüm Yat İşletmecileri, Yatırımcıları, Broker ve Acenteleri Derneği) bugün yatçılık sektörümüzün çok önemli bir yüzdesini temsil eden, Muğla, İzmir, İstanbul, Bursa, Antalya ve Ankara merkezli 92 üye firması ve bu üyelerinin sahip olduğu ve/veya işletmesini üstlendiği 500 üzeri ticari yata sahip bir filosu ile Türk ticari yatçılık sektörünün en önde gelen sivil toplum kuruluşudur. TYBA derneği (www.tybaturkey.org) 1980’lerden bu yana yat işletmeciliği, brokerlik, yatırımcılık ve acentelik alanlarında önemli birikim ve tecrübeye sahip üyelerden oluşmakta olup, Türk Yat Turizmi sektörünün ilk ve bu kapsamda en çoğulcu tek kurumsal birliğidir. Amacı sahip olduğu bu değerli filonun gerek yurtiçi gerekse yurtdışı tanıtımına katkıda bulunmak ve Akdeniz’de önemli bir yeri bulunan Türk ticari yatçılık sektörünü çok daha iyi noktalara taşımaktır.

Sektörümüzün en önemli sorunlarından biri ülkemizde gerekli belgeleri olmadan ticari faaliyette bulunan yatlar ve bu yatları tüketiciye özellikle sosyal medya platformları üzerinden sunan ticari kaydı dahi olmayan kişilerdir. Türkiye'nin muhteşem kıyıları ve göz kamaştırıcı denizleri, birçok insanın rüya gibi bir yat tatili yapma isteğini uyandırıyor. Ancak maalesef, bu güzelliklerin ortasında bazı dolandırıcılar, kaçak ve belgesiz yat kiralama faaliyetlerine başvuruyor ve tüketicileri büyük tehlikelere atıyor. Sosyal medya platformları başta olmak üzere, çeşitli kanallardan yapılan reklamlarla cazip fırsatlar sunan bu kişilere dikkat etmek büyük önem taşımaktadır. 

İşte güvenli bir şekilde yat kiralayabilmek için karşı bilinmesi gerekenler:

Özel kayıtlı tekneleri kiralarsanız büyük risk aldığınızı unutmayın: Gerek Türk bayrağına gerekse yabancı bayrağa sahip özel teknelerin seyir ve güvenlik yeterlikleri gerek bağlı oldukları bayrak devleti gerekse ülkemizde gerekli denetimlerinin yapan liman başkanlıkları ve T.C. İçişleri Bakanlığı Sahil Güvenlik Komutanlığı tarafından o teknenin “özel” olarak kullanılacağına, herhangi bir ticari faaliyet için kullanılmayacağına göre yapılmaktadır. Aynı zamanda teknenin seyir izni alabilmesi için gerekli olan sigorta poliçesi de buna göre düzenlenmektedir. Bu şekilde Türk veya yabancı bayraklı özel kayıtlı bir tekneyi kiralayan kişi gerek kendisi gerekse ailesi / arkadaşları için bir kaza veya sorun halinde sigorta tarafından zararının karşılanmaması riskini aldığı gibi aynı zamanda bir kaza anında teknenin yeterli donanıma sahip olmaması sebebi ile güvenlik riskini üstlenmiş olmaktadır.

Ticari lisanslı ve sigortalı tekneler ve deneyimli personel talep edin: Güvenilir bir yat acentesi deneyimli ticari faaliyet belgesine sahip ve ticari faaliyet için sigortalanmış tekneler ve deneyimli personelle çalışır. Teknedeki personelin profesyonelliği, güvenlik önlemleri ve teknelerin yasal belgeleri hakkında bilgi edinin. Bu, tatilinizin keyifli ve güvenli geçmesini sağlayacaktır.

Güvenilir, vergi mükellefi ve belgeli acentelerle çalışın: Maalesef sektörümüzde kolay yoldan kazanç elde etmek amacı ile özellikle sosyal medya platformlarını kullanarak piyasamızda bilinen tekneleri görselleri ile yanıltıcı fiyatlar vererek tüketiciyi yanıltıp, ödeme alarak sonrasında ilgili rezervasyonu gerçekleştirmeyen kişiler mevcuttur. Diğer bir sorun da yine yanıltıcı fiyatlar vererek özel kayıtlı tekneleri tüketiciye sunan kişilerdir. Tekne kiralama işi bu işin profesyonelleri tarafından, doğru tekneyi doğru fiyatla sunma, sözleşmeyi en ufak bir mağduriyete mahal vermeden detaylıca yapma, banka transferlerinde süreci yönetme, kiralamaya hazırlık aşamalarında misafirleri tura hazırlama, tur sırasında eksiklerin yönetimini yapma gibi birçok aşamadan oluşmaktadır. Tekne kiralayacağınız kişilerin firma bilgilerini ve profillerini lütfen iyi araştırınız. Vergi mükellefi olup olmadıkları, Deniz Ticaret odalarından birine üyelikleri, sahip oldukları ve bir acente olduklarını ispat eden belgeleri sorgulayın. Tüm TYBA üyeleri Türkiye’de kurulu vergi mükellefi olan firmalar olup, bölgelerindeki Deniz Ticaret Odaları’na üyedir, aynı zamanda da pek çoğu TÜRSAB üyesidir ve/veya Kültür ve Turizm Bakanlığınca verilen Deniz Turizmi Araçları Turizm İşletme Belgesine veya Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığınca verilen Gemi Yat Acenteliği belgesine sahiptir.

Sosyal medya platformları üzerinden verilen yanıltıcı fiyatlara inanmayın: Sosyal medya platformları üzerinden çok düşük fiyatlar vererek tüketiciyi yanıltmaya yönelik reklam yapan kişilerden uzak durun. Size sunulan teknenin görselleri ile verilen tekne isminin aynı olup olmadığını sorgulayın. Ticari yatçılık ile uğraşan kurumsal firmaların web sitelerinde verilen fiyatlar ile size verilen fiyatları kıyaslayın.

Mutlaka bir yat kiralama kontratı yapın. Bir tekne kiralayacağınızda mutlaka bir kontrat yapılmasına özen gösterin. Yat kiralama işlemlerinde kontratı dikkatlice inceleyin. Kiralama süresi, ücretler, sigorta, ücrete dahil olan veya olmayan hizmetler gibi detayların açıkça belirtilmesi önemlidir. Kontrat ile ilgili herhangi bir belirsizlik veya eksiklik durumunda acenteye başvurarak açıklama talep edin. Türkiye’de bir ilk olan “Yat Kiralama Sözleşmesi” de 2023 Ocak ayında TYBA tarafından tamamlanarak üyelerinin kullanımına açıldı. TYBA bunun için yaklaşık 3 yıl boyunca hukuk danışmanlarının rehberliğinde bir çalışma gerçekleştirdi.

Türkiye’de ilk defa bir yat kira sözleşmesi yazılarak sektörün bu alandaki hukuki boşluğu da doldurulmuş oldu. Hem mavi tura katılan misafirlerin hem de yat şirketlerinin hukuki haklarını içeren sözleşme kullanılmaya başlandı.

Tatilinizi unutulmaz kılmak ve sorun yaşamamak için, kaçak yat kiralama faaliyetlerine karşı dikkatli olmanızı öneriyoruz. TYBA olarak, tatilcilerin güvenliğini ve memnuniyetini ön planda tutmaktayız. Güvenilir acentelerle çalışarak, denizlerimizin tadını güvenle çıkarabilir ve tatilinizi huzurla geçirebilirsiniz.

Unutmayın, güvenliğiniz sizin elinizdedir. Sahte vaatlerin cazibesine kapılmadan önce, doğru ve güvenilir bir yat kiralama deneyimi için önlemleri almanız önemlidir.