HİB Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Salih Zeki ÇAKIR Başkanlığında, HİB Yönetim Kurulu Üyesi Murat BAYKARA ve Genel Sekreter Dr.Fatih ÖZER’in katılımı ile gerçekleştiren ziyaret kapsamında hizmet ihracatının finansmanı hakkında Eximbank’tan beklentiler, ihracatçıların finansmana erişimde yaşadığı sorunlar ve çözüm önerilerine ilişkin hususlar istişare edildi.

HİB’nin bünyesinde faaliyet gösteren 10 Sektör Komitesi (Eğitim, Eğlence ve Kültür, Liman İşletmeciliği ve Yer Hizmetleri, Müteahhitlik ve Teknik Müşavirlik, Sağlık, Turizm ve Seyahat, Yazılım ve Bilişim, Yolcu Taşımacılığı, Yük Taşımacılığı ve Lojistik Hizmetler ile Diğer İş Hizmetleri) vasıtasıyla hizmet ihracatının arttırılmasına yönelik çalışmalar yürütüldüğü belirtilerek, ülkemizin ekonomik büyümesinde en önemli itici güç olan hizmet ihracatçısının finansmana erişim maliyetlerini azaltarak Eximbank tarafından sunulan desteklere erişiminin sağlanmasının önemi üzerinde duruldu.

Merkez Bankasının ve Eximbank’ın sağladığı kredilere ihracatçıların ulaşmasında çeşitli zorluklar yaşandığı özellikle eğitim hizmetleri, yazılım ve bilişim hizmetleri, lojistik hizmetleri, eğlence ve kültür hizmetleri ile sağlık hizmetlerinin döviz ve reeskont kredilerinden faydalanamamasının en önemli sorunlar arasında yer aldığı bildirildi. 

Türkiye’nin gemi inşaat sektöründe geldiği nokta çok önemli fakat yeni gemi siparişleri almakta sıkıntılar yaşandığı, yatırım ve proje kedilerinin sağlanması gerektiği ifade edildi.

Eximbank bünyesinde Hizmet İhracatçıları için ayrı bir birim kurulmasının faydalı olacağı belirtildi. 

Murat BAYKARA; İhracatımızın %50’ye yakın kısmının AB ülkelerine yapıldığının ve mal ihracatının yarısının da karayolu ile taşındığı ifade edildi. Uzun vadeli yatırım kredilerine ihtiyaç duyulduğunun altı çizildi. Lojistik Hizmetleri sektörü olarak kısa vadeli kullandığımız kredilerin mal ihracatçısına verildiğini vadelerin 90 güne kadar çıktığını, TL alınan kredilerin dolar olarak verildiğini, Ro-Ro taşımacılarının peşin ücretle taşıma yaparken, mal ihracatının taşıma ücretleri vadeli olarak yapıldığından dolayı lojistik firmalarında ciddi finansman ihtiyacı doğduğuna değindi. Yatırım ihtiyacının çekici, treyler, depo yatırımlarından kaynaklandığı, yurt dışında lojistik olarak depolar kurarak, oluşturulacak hub larla merkezi aktarma noktaları oluşturmak gerektiği, yurt dışındaki depo yatırımları için öz sermaye yeterli olmadığı için depo kurma, kiralama, işletme maliyetinin altından kalkmak zorlaştığı belirtildi. Uzun vadeli kredi temininde sıkıntılar yaşandığı ifade edildi. Uluslararası Nakliyat Pazarlama Kredi tahsisinde sorun yaşandığı, tanımlı olmadığı belirtildi. Lojistik firmalarının yeşil dönüşüm kapsamında desteklenmesinin önemi üzerinde durularak filo ve araçların yenilenmesi euro 5-6 motorlu araçların AB’de kullanılması gerekliliği ve otobandan araçların gitmesi şartlarından dolayı maliyetlerin giderek arttığı ifade edildi. 

TL Kredilerinin maksimum 2 yıl kullanabildiği, reeskont kredisinin kullanılamadığını, Merkez Bankasının döviz bozdurma şartlarına bakıldığında, hizmet sektöründe döviz bozdurma şartında cironuzun hepsini bozdurulması gerekliliği varken mal ihracatında bir kısmının bozdurulması yeterli olduğu belirtildi. İhracatçıların Eximbank’a başvurduktan sonra dosya inceleme ve cevap verme sürelerinin uzun sürdüğü belirtildi.   

Ali GÜNEY; Uzun vadeli kredi imkanının şu an sağlandığını ancak bir yıl öncesine kadar ki konjonktürde sıkıntıların olduğunu, uzun vadeli TL kaynakları yurtdışı sermaye piyasalarından ya da finansal kuruluşlardan tedarik edilen fonlarla sağlandığından dolayı önceki senelerde pahalı olduğu için verilmesinin zor olduğu fakat şu an fona erişimin kolay, maliyetler göreceli olarak düşük ve iyi, daha da iyi olacağının beklendiği belirtildi. Global Merkez Bankaları faiz indirim sürecine girmeye başladığı, yabancı paralara erişimin kolaylaşarak ve maliyet noktasında da daha iyi sonuçlar ortaya çıkacağından dolayı kaynak ve kredi kullandırma iştahlarının artacağını açıkladı. Artık kredi tanımlarından vazgeçtiklerini, kredi türlerinin değişik adlarla ifade edilse bile aslında kredilerin kısa orta ve uzun vadeli olarak sunulduğu ifade edildi. Örneğin, Uluslararası Nakliyat Pazarlama Kredi lojistik sektörüne kullandırılan işletme sermayesi ürününün eğer ihtiyaç varsa tanımlanabileceği, tüm ürün isimlerini kaldırıp, sadeleştirip sektör bazlı değilde işletme sermayesi finansmanı ihtiyacına yönelik kredi sağlanacağı belirtildi. Alacak sigortasının yaygınlaştırılması gerektiği ifade edildi. Eximbank’ın kredi verirken, firmanın finansal olarak güçlü olması ve hizmet ihracatı limitlerini kaldırıyor olması kriterlerine bakıldığının altı çizildi. 

Kendi kaynaklarından mal ihracatı yapan firmalar hangi vadede ve hangi fiyatta ne kullanabiliyorsa hizmet ihracatçısı firmalar da kullanabiliyorlar tek farkı Dünya Bankası ya da finansörler tarafından verilen kredilerin bazıları sadece mal ihracatı yapan firmaları için geçerli olabildiğinden dolayı verilemiyor onun dışında kendi kaynaklarından sağlanan, reeskont dahil tüm kredilerden hizmet ihracatçılarının faydalanabileceğinin altı çizildi. 

Uluslararası kuruluşlardan uzun vadeli tedarik edilen fonlarda sürdürülebilirlik temalı bir faaliyetin olması durumunda ve döviz elde eden firmanın döviz gelirini hangi faaliyetle elde ettiğine bakılarak, enerji verimliliğine, yenilenebilir enerjide, taşımalarda, Ro-Ro da yeşil enerji hidrojen yakıtlı gemiler alınacaksa destelenebileceği ifade edildi. Türkiye’nin yeşil dönüşümüne katkıda bulunmayı amaçladıklarını belirttiler. Merkez Bankasının döviz bozdurma şartının kaldırılmasının gerektiğini Bankalar Birliği toplantısında gündeme getirdiğini belirterek mal ihracatçısına bu uygulama ile %2 prim yaptırılmış olduğunu belirtti. Piyasa kurundan %2 daha fazla fiyata bozdurulmuş olmasının yanında Merkez Bankası dolar rezervlerinin belli bir seviyeye gelmesinden dolayı da artık gerek kalmadığını belirtti. 

Salih Zeki ÇAKIR; Türkiye’nin gemi inşaat sektöründe geldiği nokta çok önemli fakat yeni gemi siparişleri almakta sıkıntılar yaşandığı, yatırım ve proje kedilerinin sağlanması gerektiği ifade etti.. Eximbank bünyesinde Hizmet İhracatçıları için ayrı bir birim kurulmasının faydalı olacağı belirtti.

Eximbank’a başvuran firmalar arasında HİB üyelik aidatlarının yüksek olduğuna ilişkin bildirimler alındığı ifade edildi. Genel Sekreter Dr. Fatih ÖZER; firmanın cirosuna göre asgari ücretin 1,5 ila 5,5 katı arasında değişen oranlarda tahsil edilecek şekilde tespit edilmiş olan üyelik aidatı alınmakta olduğunun (35 Bin TL-210 Bin TL arasında değişen), bilgisini vererek, HİB üyelik aidatının mal ihracatında uygulanan ihracat bedelinin belli bir oranına tekabül eden nispi aidat uygulamasına göre çok daha makul seviyelerde olduğunu ifade etti. 

Katma değeri yüksek sektörlerle, 101.6 Milyar Dolarlık Hizmet İhracatının bacasız sanayi olarak düşünüldüğü ve ülke ekonomisine büyük katkılar sağladığının altı çizilerek Eximbank’ın sunduğu kredilerden daha çok hizmet ihracatçısının faydalanması amacıyla pozitif ayrımcılık beklendiği belirtildi. Hizmet ihracatının, net döviz katkısı sağlaması, gayri safi milli hasıladaki payımızın %60 çıkmasını sağlayabilecek potansiyeli, istihdam ve katma değer yaratmasından dolayı, mal ihracatının faydalandığı tüm imkanlardan, hizmet ihracatçılarının faydalanmasını beklendiği ifade edildi. Hizmet ihracatını ülkemizin geleceği olarak görerek HİB Yönetim Kurulu ve Genel Sekreterlik ile beraber çalışmaların sürdürüldüğü belirtildi. 

Bankalarca istenen teminat mektuplarının firmaları sıkıntıda bıraktığı, İGE A.Ş.nin sağlamış olduğu kredi garanti ile kefalet uygulamaları kapsamında alınacak kredinin kefaletinin hepsinin İGE A.Ş. teminatıyla karşılanmasının faydalı olacağı ifade edildi. 

Ali GÜNEY ve ekibi, Hizmet İhracatçıları Birliği’nin bir sonraki Yönetim Kurulu Toplantısına davet edildi. 

İvedi olarak Eximbank’ın ihracatçılara sağladığı krediler, ürünler ve hizmetlere ilişkin bilgilendirme ve tanıtım toplantıları gerçekleştirilmesinin faydalı olacağının altı çizildi. 

Daha önce Eximbank hakkında görüş ve önerilerin belirlenmesi amacıyla üyelere yapılan anket çalışmasının tekrar yapılmasının faydalı olacağı belirtildi. 

TÜRK DENİZ MEDYA