Osman Arolat'ın yazısı şu şekilde:

Çin kemeri daralırken

İpek Yolu Projesi‘nin bir ayağı deniz, öbür ayağı karayolundan oluşuyor. Her ikisi Çin’den başlıyor, son durak ise Avrupa… Buna karşı ABD, Kasım 2019‘da yanına Japonya ve Avustralya‘yı alarak ‘’Blue Dot Network‘’ adlı bir projeyi gelişen dünyaya açtı. İnsanlık tarihinde bazen bir yılda neler değişebiliyor...

Geçen yıl Çin Devlet Başkanı Xi Jinping işbirliği yaptığı ülke başkanlarına ‘’Okyanus’a akan nehirler arttıkça deniz derinleşir‘’ diyordu. Nehirler, proje işbirliği yaptığı ülkeleri, Okyanus ise patronu olduğu İpek Yolu Projesini anlatıyordu.

1,4 trilyon dolar harcama öngörülen proje 2017‘de Çin Anayasasına bile girdi, bununla bir ‘’vazgeçilmez devlet projesi‘’ konumu kazandı. İpek Yolu Projesi‘nin bir ayağı deniz, öbür ayağı karayolundan oluşuyor. Her ikisi Çin’den başlıyor, son durak Avrupa. Anlaşmalara bakılırsa Avrupa kapılarına ulaşıldı bile. Deniz yolunun son ayağı olan Venedik düştü, düşecek gibi...

Derken, ilk olumsuzluk sinyalleri geçen yıl geldi. Bu projeye her 300 milyar dolar ayıran Çin geçen yıl bunun ancak üçte birine ulaştı.

Sonra salgın çıktı... Sanki salgını beklercesine birbiri ardına proje partneri ülkeler “beyaz havlu‘’ gösterdi. Önce Mısır bunu izleyerek Bangladeş, Pakistan, Tanzanya ve Nijerya, ya ‘’borcumu ödeyemiyorum‘’ dedi ya da ödeme koşullarından toptan değişim talep etti. Tanzanya Devlet Başkanı‘nın yaptığı ilginç bir benzetme var: Bu anlaşmayı ancak bir sarhoş imzalar... Çin, bir liman yapımı karşılığında 99 yıllık imtiyaz hakkı elde etmişti.

Projeler 2+1 nedenle tıkanıyor:

1) Çin uzun imtiyazlar talep ediyor.

2) Katılım parası için açtığı kredi için çok yüksek karşılıklar arıyor.

Artı 1 de şu: Bu ipek yolu kemerinin ekonomik değil ‘’politik‘’ olduğunu dünya devletleri giderek daha fazla anlıyor.

Sri Lanka’nın Colombo Limanı için yaşadıkları, anlaşılan proje partnerleri için büyük bir ders oldu. İktisadi Kalkınma Vakfı‘nın 9 Haziran‘daki ‘’Çin Kemeri‘’ panelinde Macaristan Dışişleri E. Bakan Yrd. ‘’Bunun Çin’i öne çıkaran politik bir proje olduğunu anlıyoruz‘’ diyordu. Buna ek, ABD Kasım 2019‘da yanına Japonya ve Avustralya‘yı alarak ‘’Blue Dot Network‘’ adlı bir projeyi gelişen dünyaya açtı. Çin ise % 10‘lu büyümelerden bunun yarısını arar bir noktaya geldi. Dünyanın fethi gerçekten kolay olmuyor..