Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı’nın (UNCTAD) raporuna göre, Rusya-Ukrayna savaşı ve ekonomideki yavaşlama paralelinde, küresel deniz taşımacılığının büyümede hızı yavaşladı. 2021'de ton bazında yüzde 3,2 büyüyen sektörde, 2022 ve 2023’te bu oranın yaklaşık yüzde 1.4 olacağı öngörülüyor.

Küresel mal ticaretinin yüzde 80’den fazlasının yapıldığı denizyolunda büyüme hız kesti. Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı’nın raporuna göre (UNCTAD), Rusya-Ukrayna savaşı ve ekonomideki yavaşlama paralelinde küresel deniz taşımacılığı 2022 ve 2023’te yaklaşık yüzde 1.4 büyüyecek.

Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı’nın (UNCTAD) raporuna göre, ekonomik kargaşanın, Ukrayna'da devam eden savaşın ve pandeminin etkilerinin ticaret görünümünü zayıflatmasının etkisiyle gelecek yıl küresel deniz taşımacılık aktivitesinin ivme kaybetmesinin beklendiğini bildirdi. Küresel ekonomik büyümenin 2023'te daha da yavaşlamasının beklendiğine dikkat çeken UNCTAD bunun deniz taşımacılığını etkilemesini beklediklerini açıkladı. Küresel ticarette malların yüzde 80'inden fazlası denizyoluyla taşınıyor. UNCTAD bugün yayınladığı Maritime Taşımacılık 2022" raporunda, deniz yolu ile ticarette büyümenin bu yıl yüzde 1,4'e gerilemesinin ve 2023 yılında bu seviyede kalmasının beklendiğini vurguladı. Deniz taşımacılığı 2021 yılında yüzde 3,2 büyümüş, 11 milyar ton yük denizden taşınmıştı. 2023-2027 döneminde ise gemiyle taşımacılık sektöründe ortalama yıllık büyümenin yüzde 2,1 olacağını öngören UNCTAD, önceki 30 yılda yıllık ortalama büyümenin yüzde 3,3 olduğunu hatırlattı.

DTÖ: Mal ticareti yavaşlıyor

Diğer yandan, Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) de Mal Ticareti Barometresi'nin küresel ithalat talebinin zayıflamasıyla trendin altına düştüğünü bildirdi. Örgütün yayımladığı raporda, küresel mal ticaretindeki büyümenin, 2022'nin son ayları ile 2023'de yavaşlamasının "muhtemel olduğu" belirtildi.

DTÖ, Küresel Mal Ticaret Barometresi Kasım Raporu'na göre, Ekim'de 100 olan Mal Ticareti Barometresi Kasım'da 96,2’ye geriledi. Örgüt, ithalat talebinin zayıflaması nedeniyle küresel mal ticaretinin yavaşlayacağını öngördü. Barometredeki 100'den büyük okumalar trendin üzerinde büyüme olacağını gösterirken, 100'ün altındaki okumalar trendin altında büyümeyi işaret ediyor.

Raporda, örgütün Mal Ticareti Barometresi'nde Kasım'daki gerilemenin, DTÖ'nün Ukrayna'daki savaş, yüksek enerji fiyatları ve büyük ekonomilerde parasal sıkılaştırma da dahil olmak üzere birkaç ilgili şok nedeniyle 2022'de yüzde 3,5 ve 2023'te yüzde 1 oranında küresel mal ticareti büyümesi öngören 5 Ekim'den yayınlanan tahminleriyle tutarlı olduğu belirtildi.

DTÖ'nün raporunda, "Avrupa'da Rusya-Ukrayna savaşından kaynaklanan yüksek enerji fiyatları hane halkı harcamalarını baskılayarak ve üretim maliyetlerini artıracaktır. ABD'de para politikasında sıkılaştırma konut, motorlu taşıtlar ve sabit sermaye yatırımı gibi alanlarda faize duyarlı harcamaları darbeleyecek" ifadeleri yer aldı.

Navlunda düşüş sürüyor

Mal hareketindeki yavaşlamaya paralel küresel navlun endekslerinde de düşüş sürüyor. Çin'den ABD'nin batı kıyılarına 40’lık konteyner navlunu, Ocak 2022'ye göre yüzde 75'ten fazla düşerek 2 bin 100 dolar altına geriledi. Asya'dan Avrupa'ya gönderilen bir konteynerin maliyeti de yüzde 60'tan fazla gerileyerek 4 bin 300 dolar seviyesine indi. Baltık Kuru Yük Endeksi (Baltic Dry Index-BDI), yıl başında 2 bin 200 puan seviyelerinde bulunurken, 24 Kasım itibarıyla 1.242 puan seviyesinde seyretti. BDI, pandemi döneminde 5 bin puanı aşmıştı. Uzmanlar, en başta değişen tüketici harcamalarını konteynerlere düşen talebin nedeni olarak görürken, Rusya-Ukrayna savaşı ve enerji krizinin tetiklediği yüksek enflasyonun yol açtığı potansiyel bir küresel resesyon zemininin navlun fiyatlarını aşağı çektiğini belirtti. Tüketim ürünlerine Kovid-19 sonrası talep artışının yavaşlaması, yüksek enerji maliyetleri, perakendeciler ve üreticilerin de mallarını normalden daha erken tedarik etmesinin bu düşüşe katkıda bulunduğunu belirtti. Küresel uzmanlar navlundaki düşüşün önümüzdeki dönemde de devam edeceğini öngörüyor. Rus petrolüne yönelik yaptırımlar nedeniyle sadece tanker navlunundaki yükselişin sürmesi bekleniyor.

Avusturya merkezli uluslararası nakliye ve lojistik şirketi Gebrüder Weiss'in Yönetim Kurulu Üyesi ve Hava ve Deniz Taşımacılığı Genel Müdürü Lothar Thoma, son birkaç ayın darboğazlarından sonra, deniz taşımacılığında artık kapasite fazlasının yeniden arttığını söyledi. Thoma, navlun oranlarının son haftalarda önemli ölçüde düştüğünü ve şimdiden "korona öncesi seviyeye" geri döndüğünü belirterek, "Bunun nedeni öncelikle Ukrayna savaşı ve enerji krizinin tetiklediği küresel ekonominin soğumasıdır. Resesyon, kargo alanı fazlalığı ile karşılanan nakliye talebinin azalmasına yol açar. İyi haber ise tedarik zincirleri yeniden daha öngörülebilir ve güvenilir hale geliyor" değerlendirmesinde bulundu.

Kaynak: Ekonomim.com