Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov dün yaptığı açıklamada “Rusya'yı ilgilendiren şartlar yerine getirilmediği için Karadeniz Tahıl Anlaşması şimdilik durduruldu. Şartlar yerine getirilirse anlaşmaya döneceğiz” açıklamasında bulundu. ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan da Rusya'nın anlaşmadan çekilmesinin Moskova'ya maliyetinin büyük olacağı yönünde bir uyarı yaptı. Anlaşmanın iptali küresel gıda krizini etkileme ve tüm dünyada gıda fiyatlarını arttırma riski de taşıyor.

Ukrayna Kalkınma Bakanlığı'na bağlı olarak yayınlanan Ukrainian Shipping Dergisi anlaşmanın sona ermesinin ardından ülkenin dünyaya tahıl ulaştırabilmek için üç ayrı plana sahip olduğunu dile getirdi. “Kalkınma Bakanlığı Ukrayna ihracatı için 'B planından' bahsetti” başlıklı haberde Rusya'nın anlaşmayı sonlandırma olasılığında alternatif tahıl ihracatı planlarının nasıl gerçekleştirileceğinin detayları anlatıldı.

6 ÜLKE TAHILA AMBARGO KOYUYOR İDDİASI

Makalede Ukrayna'nın tahıl ihracatına yalnızca Rusya'nın değil aynı zamanda Avrupa Birliği üyesi olan Polonya, Romanya, Slovakya, Bulgaristan ve Macaristan'ın da engel koyduğuna değinilerek “Bakanlık kaynaklarına göre geriye kalan en iyi alternatif nehir yoluyla ihracatın gerçekleştirilmesi. Ukrayna'nın Tuna Nehri'ndeki limanları tüm tahıl ihracat potansiyelini kaldırabilecek kadar etkin“ ifadesine yer verildi.

ANA PLAN TUNA NEHRİ

Yayın organı hükümetin ana tahıl ihracatı planının Tuna Nehri üzerinden düşünüldüğünü iddia etti. Haberde ayrıca planın Ukrayna Tarım Politikaları Bakanı Mykola Solski tarafından gündeme getirildiği bilgisine yer verildi. Ukraynalı yetkililer geçtiğimiz yıl Temmuz ayında Rusya'dan geri aldıkları Zmiinyi Adası sayesinde Tuna Nehri'ne geçiş için elverişli duruma geldiklerini düşünüyorlar. Yine de Ukrayna ana alternatif planında büyük engellerle karşılaşıyor.

ROMANYA İZİN VERMİYOR

Hali hazırda nehir taban genişletme işlemleri sonrasında bu rotadan her gün 12 Ukrayna tahıl gemisi geçerek 90 bin tonun üzerinde tahılı dış pazarlara ulaştırıyor. Ukrayna'nın bu rotayı kullanarak 2022 yılından bu yana 1.5 milyar dolar gelir elde ettiği de ifade edilmekte. Ukrayna bu rotayı dip genişletme ve derinleştirme çalışmasıyla daha da etkin hale getirmek istemesine karşın Romanya “ekolojik dengeyi bozduğu” gerekçesiyle Ukrayna'yı kınamakta. Öyle ki Ukrayna'nın Romanya Büyükelçisi açıklama yapması için Romanya Dışişleri Bakanlığı tarafından iki kez çağırıldı.

AVRUPA BİRLİĞİ'DE TUNA ROTASININ BÜYÜMESİNE KARŞI

Tuna Nehri'ndeki tüm nehir tabanı genişletme ve derinleştirme çalışmaları Tuna Seyrüsefer Rejimi Konvansiyonu'na uymak zorunda. Ukrayna, Konvansiyon çerçevesinde nehrin deniz ve ticarete elverişli hale getirilmesi gerektiğini ileri sürerken, Romanya da aynı Konvansiyona dayanarak çevre ve ekolojinin bozulmaması gerektiği uyarısında bulunmakta. Ukraynalı yetkililer Romanya'yı bu konuda ikna edebilirse yıllık 32 ila 35 milyon ton ürün ihraç edebileceklerini düşünüyorlar. Romanya'nın yanı sıra Avrupa Birliği Komisyonu'da bu öneriye şimdilik karşı çıkıyor.

UKRAYNA TUNA'YA ÖZEL STATÜ İSTEYECEK

Makalede Ukraynalı üst düzey bürokratlar ve diplomatların yakın zamanda Avrupa Birliği Komisyonu'na bir öneri sunacağı da ifade edildi. Ukrayna'nın önerisinde Tuna Nehri'ne Avrupa Birliği tarafından 'Kara içi su yolu' özel statüsü verilmesi talep edilecek. Ukrayna bu sayede hem Tuna'daki limanların kapasitesini arttırmayı hem de lojistik masrafları azaltmayı planlıyor. Ukrayna Kalkınma Bakanlığı'nın bu projeye destek için Ukrayna Ordusu'na başvurduğu ancak ordudan olumsuz cevap aldığı ifade edilirken Bakanlığın destek için bu kez Deniz Kuvvetleri'ne baş vuracağı iddia edilmekte.

GEÇİCİ TİCARET LİMANI ALTERNATİFİ DE MASADA

Ukrayna'nın ikna çabaları çerçevesinde Romanya kara sularında geçici bir ticaret limanı kurulması önerisini de gündeme getireceği iddia edilmekte. Ukrayna Kalkınma Bakanlığı'nın hesaplamalarına göre bu olasılıkta Ukrayna'nın Tuna Nehri üzerinden gerçekleştireceği mevcut tahıl ihracatı ikiye katlanacak. Diğer yandan Romanya'nın da liman ticareti gelirleri artacak ve Ukrayna tahılı doğrudan Romanya limanlarına indirilebilecek.

ÜÇÜNCÜ SEÇENEK MEVCUT LİMANLARA YATIRIM

Savaş dolayısıyla Karadeniz limanlarını neredeyse kullanamaz hale gelen Ukrayna için Tuna Nehri rotasının “hayat kurtaran etkiye” sahip olduğuna vurgu yapılan makalede “Yalnızca Mayıs ayında Tuna üzerinden 3 milyon ton kargo geçişi sağlandı” bilgisine yer verildi. Ukrayna'nın bu yıl Tuna Nehri üzerinden en az 20 milyon ton tahıl ihraç etmeyi planladığı bilgisinin paylaşıldığı makalede “Izmail, Reni ve Ust-Dunaisk limanları tam kapasite çalışıyor ancak 120 milyon dolarlık bir yatırım ile bu ana limanların kapasitesi ciddi şekilde arttırılabilir” ifadesiyle ülkenin üçüncü bir seçeneğe daha sahip olduğu dile getirildi. Ukrayna eğer bu seçenekle devam etme kararı alırsa tahıl taşıyan gemilerin Rusya blokajı altında faaliyetlerini sürdürebilmeleri amacıyla sigortalarına devlet bütçesinden ek 20 milyar Ukrayna Grivnası (544 milyon dolar) para da ayıracak.

HABERİN KAYNAĞI: HABER GLOBAL