Piri Reis Denizcilik Vakfı tarafından, "Dünyada Gelişen Teknoloji ve Gelişmeler Işığında Türk Denizciliğini Bekleyen Fırsatlar ve Tehditler" konulu panel düzenlendi.



Panelin başında Piri Reis Denizcilik Vakfı Üyesi Cemalettin Şevli bir konuşma yaptı.

Şevli, Piri Reis Denizcilik Vakfı'nın kuruluş amacının denizciliğin geliştirilmesi, deniz eğitimine katkı sağlamak olduğunu belirtirken, bu minvalde çalışmalarına devam edeceklerini belirtti.

Piri Reis Denizcilik Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Salih Zeki Çakır'a özel teşekkürlerini ileten Şevli: "Salih Zeki Çakır, Piri Reis Denizcilik Vakfı'nın omurgası. Her konuda, her detayla ilgileniyor. Kendisine teşekkürlerimi ifade etmek istiyorum." dedi.



Ardından İTÜ MTAL Okul Müdürü Prof. Dr. Hüseyin Toros bir konuşma gerçekleştirdi. Toros yaptığı konuşmada:

"Bugün burada eğitim görmüş sektör büyüğü ağabeylerimiz, bizlerle birlikteler. Bu çok güzel bir manzara. Genç arkadaşlarım, bu manzarayı ilerleyen günlerde anlayacaksınız. İTÜ değerini sürdürebilmek için çalışmalar yapıyoruz. Artık, dünya zihin yoğun bir döneme doğru ilerliyor. Denizcilik sektörü, günümüz koşullarına uyum sağlamak zorunda. Denizcilik eğitiminin her geçen gün önem kazandığını görüyoruz. Salih Bey ve ekibi bizlere bu konuda destek veriyorlar. Kendilerine sonsuz teşekkürlerimizi ifade ediyoruz." dedi.



Daha sonra Piri Reis Denizcilik Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Salih Zeki Çakır kürsüye çıktı. Çakır yaptığı konuşmada şunları aktardı:

"Vakfımızın; denizci gençlerin yetişmesine verdiği desteğin yanında, sektörde tecrübesiyle öne çıkmış şahsiyetler ile siz değerli gençleri buluşturmak gibi bir vizyonu ve misyonu var.

Bugün Büyükelçi Suat Hayri Aka bizlerle birlikte. Tecrübelerin paylaşılmasını ve gençlere aktarılmasını çok önemsiyoruz. Mevcut müfredatın dışında böyle deneyimler sizler için çok önemli.

Piri Reis Denizcilik Vakfı'ndan bir isteğiniz olursa; bizlere iletebilirsiniz. Bu zamana dek öğrencilerimizin ihtiyaçlarını karşılamak adına elimizden gelen yaptık. Yapmaya da devam edeceğiz. Denizciliğimiz açısından iyi bir gelecekte buluşmak dileğiyle hepinize başarılar diliyorum."



Büyükelçi Suat Hayri Aka, "Dünyada Gelişen Teknoloji ve Gelişmeler Işığında Türk Denizciliğini Bekleyen Fırsatlar ve Tehditler" başlıklı bir konuşma yaptı.

Aka, ilk olarak "Denizcilik Sektörü Bir Devlet İçin Neden Önemli?" sorusunu şu başlıklarla açıklayarak ifade etti:

Denizcilik Sektörü Neden Önemli? Neden Denizciliğe İhtiyaç Duyarız?

1-Navlun ve Diğer Kazançların Önemi

Deniz taşımacılığı; ekonomik açıdan, uzun mesafelere düşük maliyetle ürün taşınabilmesini mümkün kılııyor. Denizcilik sektörü ile küresel bazda güçlü bir ekonomiye sahip olmak mümkün. Yunanistan bunun en güzel örneği. Küçük bir ülke. Sanayisi çok iyi değil. Ancak, çok büyük bir deniz endüstrisine sahip. Milli gelire çok büyük katkılar sağlıyor.

2-İstihdam 

Denizcilik, hem doğrudan hem dolaylı olarak etkileşim içinde olduğu sektörlere de çok ciddi bir istihdam kaynağıdır. Bazı ülkeler, neredeyse milli gelirlerinin yüzde 30'unu denizcilik alanında çalışan vatandaşlardan elde eder. Bunun en güzel örneği: Filipinler. Denizcilik sektörü, Filipin ekonomisinin vazgeçilmez kaynaklarından bir tanesi.

3-Bağımsızlık

Ekonomik, askeri, lojistik bağımsızlık... Rusya-Ukrayna Savaşı bunun en güzel örneği. Böyle durumlarda kendinize ait bir deniz ticaret filonuz var ise; lojistik bağımsızlığa sahip olursunuz. Bu aynı zamanda askeri bağımsızlık anlamına gelir. 

4-Prestij 

Denize kıyısı olmayan ancak, prestijini korumak açısından denizcilik altyapısı çok güçlü olan ülkeler var. Örneğin: İsviçre. Çok ciddi, nitelikli bir deniz ticaret filosuna sahip. Amerika'yı ele alalım. Askeri filosunu bir yana bırakırsanız; ticari denizcilikte Amerika yok denilebilir. Ancak, prestiji korumak adına büyük yatırımlar yapıyorlar.

5-Kamu Yararına Bir Takım Hizmetlerin Verilmesi

Bu başlığın en basit örneği, İstanbul'daki yolcu vapurları. Bunlar çok ciddi kazançlar getiren alanlar değil. Ancak, bu vapurların olmadığı durumu İstanbul için düşünebilir miyiz? Toplum yararı ve sosyal fayda için devletlerin bu tip filolara sahip olması kaçınılmaz. Çok adalı ülkelerde bu çok daha ileri boyutlu. 

Daha sonra Dünya Denizciliği'nin içinde bulunduğu durumu, geçirdiği dönüşümü, tehditleri ve fırsatları şu ana başlıklar hâlinde sıraladı:

a) İklim Değişikliği ve Karbondan Arınma

Denizleri ve okyanusları görmezden gelemeyiz. Yaşanan küresel ısınma nedeniyle iklimlerimiz değişiyor. Denizcilikte iklim değişikliğinden nasibini alacak. Etkileri de her geçen yıl hissediliyor. Denizcilik sektörü de sorumluluğu almak durumunda. Denizcilik sektörünün küresel toplam emisyon üretiminde yüzde 3'lük bir payı var. Bu yüzde 3'lük karbon salınımını tamamıyla ortadan kaldırma ile ilgili bir sorumlulukla karşı karşıya. Sürdürülebilir olabilmek için bütün denizcilik operasyonlarının karbon üretmeden yapılmasını sağlamak gerekiyor. Bu da çok büyük bir dönüşüm anlamında geliyor. Alternatif yakıtlar gündeme geliyor. Metanol, hidrojen gibi. Yakıt değişince, gemi makineleri değişecek. Gemilerde kullanılan metotlar değişecek. Kurallar değişecek. Çok ciddi bir regülatif düzenleme telaşı var. 

b)Yapay Zeka ve Otonom Gemiler

Denizde kullanılan insansız gemilerden bahsediyorum. Bu teknoloji baş döndürücü bir hızla gelişiyor ve ilerliyor. Dolayısıyla bu dönüşüme denizcilik sektörü olarak uyum sağlamak durumundayız. Adaptasyon çok önemli. Çünkü her yeni teknoloji, her yenilik beraberinde yeni riskler getiriyor. Japonlar, insansız gemileri test ediyor. Bu konuda ciddi denemeler var. Ancak henüz cevapsız sorular var. İki tane insansız gemi çatışırsa ne olacak? Hukuki süreçte çok ciddi belirsizlikler var. Bir otonom gemi ile otonom olmayan bir gemi çatışırsa ne olacak? Çevre kirliliğinden kimi sorumlu tutacağız? Bu süreçleri yakından takip ederek, potansiyel risk ve tedbirlere de hazırlıklı olmalıyız. Bu konuda eğitim kurumlarımıza büyük görevler düşüyor. Eğitimi buna göre şekillendirmeliyiz.

c)Siber Güvenlik

Denizcilik sektöründe kullanılan yazılım ve donanım siber güvenliğin önemini ortaya çıkarıyor. Günümüzde hacker diye bir terim var. Bu hacker'lar gemilere müdahale edebilir. İki tane insansız geminin hacker saldırılarını maruz kalıp rotalarının değiştirildiğini düşünebiliyor musunuz? Lojistik sektörünün önemini yaşadığımız durumlarda görüyoruz. Evergreen isimli gemi, Süveyş Kanalı'nda karaya oturduğunda yaşanan krizi hatırlıyor musunuz? Çok ciddi bir lojistik sorunu ortaya çıkmıştı. Pandemi sürecinde denizcilik sektörünün ne denli önemli olduğunu bir kez daha görmüş olduk. Siber Güvenlik konusu limanlar için de çok önemli. Çoğu limanda insansız teknolojiler mevcut. Bu alanlara yapılan müdahaleler, sektörü çok ciddi anlamda olumsuz etkiler.

d)İnsan Kaynağı

İnsana ihtiyacın kalmayacağı gibi söylentiler dolaşıyor. Denizciye ve gemi insanına ihtiyaç her zaman olacaktır. İnsanın olmadığı bir denizcilik sektöründen bahsedilemez. Teknolojilere uyum sağlayabilen, aktif insanlar yetiştirebilmeliyiz. Teknoloji bize hâkim olur; biz teknolojiye hâkim olamazsak. Verimlilik, güvenlik ve sürdürülebilirlik için inovasyon çağına hazırlıklı olmalıyız.

e)Kutup Rotaları

İklim değişikliği doğrultusunda kutup noktalarındaki buzullar eriyince; orada navigasyon yapılabilir hâle gelecek. Bilinen ticaret yolları bir anda önemini yitirebilir. Kutup rotaları, bütün ekonomik rotaları ters-düz edebilecek bir dönüşüm. Uluslararası yapılan çalışmalar bunu gösteriyor. İklim değişikliğinin getirdiği bu dönüşümü ilerleyen günlerde daha iyi göreceğiz.

f)Korsanlık ve Deniz Haydutluğu

Dünya'nın belirli bölgelerinde korsanlık faaliyetleri tarih boyunca devam ediyor. Dönem dönem alınan tedbirlerle azalıyor. Ancak, hiçbir zaman tam manasıyla bitmiyor. Günümüzde de gemilere saldırı düzenlenmesi buna benzer bir örnek: Deniz taşımacılığı yapan birçok firma Kızıldeniz'i kullanmama kararı aldı. Kızıldeniz'i kullanmayacak gemiler Ümit Burnu'nu kullanmayı tercih ediyorlar. Bu durum gemiler için ekonomik olarak akıllara zarar bir tercihtir. Gemiler, iki ay neredeyse fazla seyir yaparak Ümit Burnu'nu tercih ettiler. Yaşanan bu durum o kadar ciddi bir riskli ve ölümcül bir tehdit teşkil ediyor ki, şirketler bu tedbiri yapmakta tereddüt dahi etmediler. Dolayısıyla devletlerin küresel bazda bu tip faaliyetlerde taşın altında elini koyarak ilerlemesi gerekiyor.

g)Denizcilik Sektöründe Kadın İstihdamı

Bizim dönemimizde denizcilik sektöründe "kadın" istihdamı yoktu. Gemi adamı tabirinin bundan kaynaklı olduğunu düşünüyorum. Günümüzde ise, çok güzel gelişmeler yaşanıyor. Kadınlar, denizcilik sektöründe çok önemli görevler yerine getiriyor. Kadın istihdamı, global olarak sektörde artıyor. Bizim ülkemiz de bu durumu çok çabuk benimsedi. Denizcilik eğitim kurumlarında, gemilerde kadınlar çalışmaya başladı. Esasen, BM'nin 30 maddeden oluşan Global Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri'nden bir tanesi de, Kadın İstihdamı'dır. Denizcilikte ve diğer sektörlerde kadınların çalışmasını sağlamalıyız. Bu medeni duruşu sergilemek üzere ülke ve sektör olarak üstümüze düşeni yapmalıyız.

h)Uluslararası İş Birliği ve Diplomasi

Bana göre her denizci doğuştan bir diplomat. Denizciler, bir diplomatın sahip olduğu özelliklere sahip olmak zorunda. Denizcilik, küresel bir alan. Gemilerin güvenliği, çevreyi korumak, adil rekabeti sürdürmek. Bu diplomasiyi doğal yollardan öğreniyoruz. Uluslararası bir iş yapacaksınız. Coğrafya, meteoroloji bilmek zorundasınız. Modern, bilimsel metotların yanı sıra en ilkel metotları bile bilmeniz gerekiyor. 

Aka, öğrencilere iyi bir denizci olmanın yollarını ifade ederken konuşmasını şu cümlelerle sonlandırdı:

"İyi bir denizci hukuk bilmek zorundadır. Gittiğiniz her ülkenin hukuksal koşulları ve regülasyonlarını bilmeniz gerekiyor. Gittiğiniz ülkelerdeki insanların kültürünü bilmek zorundasınız. İnsanları tanımak zorundasınız. Tarih bilgisi, coğrafya bilgisi, meteoroloji bilgisi... Ve en önemlisi dil bilgisi. İngilizce, denizciliğin olmazsa olmaz bir koşuludur. Denizci, en az bir lisanı çok iyi bilmek zorundadır. Uluslararası vasıfları yerine getiren bu denizciler, sektörünü çok iyi şekilde temsil edecektir. Stratejik bir düşünür olmalısınız. İyi bir iletişim ağına sahip olmalısınız. Kuracağınız bütün ilişkiler, sizlerin hayatınızın en önemli kısmını şekillendirecek. İşbirlikçi bir ruha sahip olmalısınız. Sizler geleceğin liderleri olacaksınız.  Denizcilik ve diplomasiyi birleştirerek küresel düzeyde sorumluluk alacaksınız. Bu minvalde sizlere başarılar diliyorum."







Suat Hayri Aka'nın yapmış olduğu konuşmanın ardından kendisine İTÜ MTAL tarafından günün anısına hediye takdim edildi.

TÜRK DENİZ MEDYA ÖZEL HABERİ