Dünyanın ikinci büyük çelik ihracatçısı Rusya’nın, iç piyasadaki fiyat baskısını hafifletmek için demir ve demir dışı metal ihracatına getirmeyi planladığı vergi Rus üreticilerde hoşnutsuzluk yaratırken, rakip ülkelerde olumlu beklenti oluşturdu. İhracat vergisinin, Rus çelik şirketlerini bazı pazarlardan çıkmaya zorlayabileceği, boşluğun ise Türkiye, Ukrayna ve bazı Avrupalı üreticiler tarafından doldurulabileceği ifade ediliyor.

Çin’in ardından Rusya’nın da vergi getirmesinin, çelik fiyatlarını daha da yukarı çekebileceği tahmin ediliyor. Emtia fiyatlarındaki artışın iç piyasada yarattığı baskıyı hafifletmek için Rusya’nın demir ve demir dışı metal ihracatına getirmeyi planladığı ihracat vergisi Rus üreticilerin keyfini kaçırdı. Yıllık 31.5 milyon ton yurtdışı satışıyla Çin’in ardından dünyanın en büyük ikinci çelik ihracatçısı olan ülkenin, özellikle yassı ve yarı mamul ihracatçılarında lider olduğu göz önüne alındığında vergilerin en büyük etkisinin çelikte yaşanması bekleniyor. Yerli üretici rekabet gücünü kaybetmekten korkarken, analistler Rusya’nın ihracatının azalması halinde Türkiye, Ukrayna ve diğer bazı Avrupa ülkeleri için fırsatlar doğabileceğini söylüyor. Diğer taraftan küresel piyasalarda çelik fiyatlarının yükselmesi bekleniyor.

Şu an çelik piyasası oyuncuları Moskova yönetiminin demirli ve demirsiz metal ihracatında 1 Ağustos’tan 31 Aralık’a kadar en az yüzde 15 vergi uygulaması planın sonuçlarını kestirmeye çalışıyor. En büyük endişe ise çelik sektöründe yaşanıyor. Çelik üreticileri, kararın Rus ürünlerini bazı pazarlardan çıkmaya zorlayacağı endişesi taşıyor. Rekabet güçlerini yitirmekten korkan şirketler, ülkenin çelik ihracat hacminin düşmesi halinde bazı bölgelerde arzın da sıkıntıya girebileceği uyarısı yapılıyor.

Türkiye ve Ukrayna için fırsat olabilir

Rus çelik üreticisi NLMK, pik demir ve kare kütük gibi yurt içinde ticareti yapılmayan ürünler de dahil olmak üzere tüm ürünlere uygulanacak kararı eleştiriyor. Şirket, bu uygulamanın yurt içinde fiyatları düşüreceğine inanmıyor. NLMK, vergilerin, elektrikli ark fırınları ve kütük ihracatı için kötü sonuçlar doğuracağını belirtiyor ve gelirlerin düşeceği, yatırım planlarının rafa kalkacağı uyarısı yapıyor.

Bazı analistlere göre Rusya’nın ihracatındaki gerileme Türk ve Ukraynalı üreticiler için ise fırsat yaratabilir. Güney Doğu Asya Demir Çelik Enstitüsü tarafından yapılan analizde, küresel analistlerin Rusya’nın bu kararını ‘Avrupa’ya hediye’ olarak yorumladığı belirtiyor. Rus çeliğinin pazardaki yerini Avrupa, Türkiye ve Ukrayna merkezli üreticilerin alabileceği ifade ediliyor.

Kütük fiyatları yılın ikinci yarısında artabilir

Yakında bir zamanda Çin’in açıklaması beklenen çelik ihracat vergisinin yarattığı panik alımların çelik fiyatlarını yükselttiği ortamda Rusya’nın da benzer bir adım atmasının küresel çelik fiyatlarını daha da güçlendirebileceği tahmin ediliyor. Fastmarkets’da yer alan değerlendirmeye göre, Rusya’nın ihracatının azalmasıyla özellikle Asya’da yılın ikinci yarısında çelik kütük fiyatlarında belirgin bir artış yaşanabilir. Özellikle Endonezya, Filipinler ve Çin, çelik kütük alımlarının önemli bir bölümünü Rusya’dan yapıyor.

Analistler, Çin'de çelik sanayisinde güçlü talep ve küresel üreticilerde tedarik sorunları nedeniyle demir cevheri ve çelik fiyatlarının tekrar yükseldiğine dikkat çekti. Şanghay Vadeli İşlemler Borsası'nda inşaat demiri geçtiğimiz hafta 5.029 yuan/tona, sıcak haddelenmiş rulo 5.278 yuan/tona ve paslanmaz çelik 16.885 yuan/ton düzeyine çıktı.

Kaynak: Dünya Gazetesi